Γκριγκόνις: Μπόρεσε ο Όσμαν να καλύψει επαρκώς το κενό του;

Το Pickngreen.gr αναλύει το αν μπόρεσε ο Τζέντι Όσμαν να καλύψει το αγωνιστικό κενό του Μάριους Γκριγκόνις στις δύο πλευρές του παρκέ.

Η απουσία του Μάριους Γκριγκόνις από τον Οκτώβριο και καθ’ όλη τη διάρκεια της φετινής σεζόν αποτέλεσε ένα από τα βασικά δεδομένα που διαμόρφωσαν τη σύνθεση και τις επιλογές του Παναθηναϊκού AKTOR στην περιφερειακή γραμμή και στο «3», όπου ο Τζέντι Όσμαν κλήθηκε να καλύψει το κενό. Χωρίς τον Λιθουανό sharpshooter, το τεχνικό επιτελείο αναζήτησε λύσεις για να καλυφθεί το κενό του σε δημιουργία, σκορ και σταθερότητα στις δύο πλευρές του παρκέ.

Πάει για τον Νίκο Ρογκαβόπουλο ο Παναθηναϊκός – Τα δεδομένα της υπόθεσης, το συμβόλαιο του, το buy-out της Μπασκόνια και το δίλημμα των Βάσκων

Σε αυτό το πλαίσιο, ο Τζέντι Όσμαν, αν και με διαφορετικά χαρακτηριστικά, κλήθηκε να αναλάβει αυξημένο ρόλο, προσπαθώντας να προσφέρει ισορροπία σε άμυνα και επίθεση. Το Pickngreen.gr αναλύει με την βοήθεια στατιστικών και προηγμένων στατιστικών, το κατά πόσο ο Τούρκος forward κατάφερε να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις, αν τελικά μπόρεσε να καλύψει το σημαντικό αγωνιστικό κενό που άφησε ο Γκριγκόνις, αλλά και σε ποια στοιχεία ο Λιθουανός ήταν κομβικός και έλειψε, στις δύο πλευρές.

Για την στατιστική σύγκριση που θα ακολουθήσει έχουν χρησιμοποιηθεί τα Advanced Stats των δύο παίκτων, του Γκριγκόνις από την σεζόν 2023-2024 για την Euroleague, ενώ για τον Τζέντι Όσμαν από την σεζόν 2024-2025 πάλι μόνο για την Euroleague.

Διαφορετικοί τρόποι επίθεσης των Όσμαν και Γκριγκόνις, καθώς και διαφορετική αποτελεσματικότητα

Με μία γρήγορα ματιά στα πρώτα Advanced Stats υπάρχει μία σημαντική διαφορά που επιτέθηκαν οι δύο παίκτες. Για τον Τζέντι Όσμαν οι κύριοι τρόποι επιθετικής έκφρασης ήταν το Spot σουτ (39.2% των κατοχών) και το Transition (23.3% των κατοχών), ενώ για τον Μάριους Γκριγκόνις το Spot σουτ (43.7% των κατοχών) και το Pick n’ Roll ως χειριστής (15.8%), ενώ λίγο πιο πίσω οι καταστάσεις με screen μακριά από την μπάλα. Ο Όσμαν στο Spot είχε να επιδείξει ικανοποιητική αποτελεσματικότητα με 1.13 πόντους ανά κατοχη (PPP), 1.15 πόντους ανά σουτ (PPS) και 57.3% eFG, την στιγμή που ο Γκριγκόνις ήταν εξαιρετικός στα spot σουτ, με 1.33 PPP, 1.4 πόντους ανά σουτ και ένα eFG% στο 69.8%. Ως υποκατηγορία των Spot σουτ, στα σουτ χωρίς ντρίπλα ο Γκριγκόνις έχει να επιδείξει ακόμη πιο εντυπωσιακά στατιστικά με 1.45 PPP, 1.45 PPS και ένα 72.7% eFG.

For Context: 👉 Spot Up στατιστικά: Μετρούν φάσεις όπου ο παίκτης λαμβάνει την μπάλα σε στάσιμη θέση ή με ελαφριά κίνηση, χωρίς ντρίμπλα δημιουργίας, και αποφασίζει αν θα σουτάρει ή θα επιτεθεί άμεσα (π.χ. catch-and-shoot τρίποντα, mid-range μετά από 1-2 ντρίμπλες για να αποφύγει closeout).

Αντίστοιχα ο Όσμαν ήταν εξαιρετικός στο transition παιχνίδι, εκεί όπου είχε να επιδείξει 1.46 PPP, 1.44 PPS και 72.1% eFG, δίνοντας έτσι μια εντελώς διαφορετική διάσταση στο παιχνίδι του Παναθηναϊκού, που ήταν και το βασικό σκεπτικό του Παναθηναϊκού πίσω από την απόκτηση του. Να ενισχύσει το transition παιχνίδι του, κάτι που ο Οσμάν ξεκάθαρα κατάφερε.

Το στοιχείο που εξίσου έλειψε από τον Γκριγκόνις είναι τα Pick n’ Roll που μπορούσε να παίξει. Ως δεύτερος κυριότερος τρόπος επιθετικής έκφρασης (15.8% των κατοχών του) του, ο Λιθουανός είχε καλούς δείκτες αποτελεσματικότητας σε τέτοιες καταστάσεις με 0.86 PPP, 0.95 PPS και 47.3% eFG. Προφανώς, οι δείκτες αυτοί είναι πιο χαμηλοί, καθώς μιλάμε και για πιο δύσκολα σουτ και προσπάθειες. Τα νούμερα του Όσμαν δεν ήταν πολύ χειρότερα (0.86 PPP, 0.78 PPS και 39.1% eFG), αλλά ήταν στις μισές κατοχές/επιθέσεις συγκριτικά με τον Γκριγκόνις, Αξίζει να σημειωθεί, για να διαπιστωθεί και η μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα του Γκριγκόνις, ότι του Όσμαν οι κατοχές σε PnR είχαν μεγαλύτερο συντελεστή ποιότητας σουτ, αλλά πολύ χαμηλότερη αποτελεσματικότητα. Αυτό δεν μειώνει τον Όσμαν, αλλά αντίθετα αναδεικνύει την ικανότητα του Λιθουανού.

For Context: 👉 eFG% (effective Field Goal Percentage / προσαρμοσμένο ποσοστό ευστοχίας): Μετράει την αποτελεσματικότητα στο σουτ, λαμβάνοντας υπόψη ότι το τρίποντο έχει μεγαλύτερη αξία από το δίποντο.

Ένα αρκετά ασφαλές συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι ο Παναθηναϊκός θα είχε (θεωρητικά και με βάση τους αριθμούς) μια πολύ καλή επιθετική ισορροπία και με τους δύο ενεργούς στο φετινό ρόστερ. Ως κύριο μέτρο σύγκρισης πήραμε τις δύο βασικότερες επιθετικές εκφράσεις των δύο παικτών.

H Pick n’ Roll άμυνα στον χειριστή, οι δράσεις μακριά από την μπάλα και η διαφορά Γκριγκόνις και Όσμαν

Αμυντικά η κυριότερη διαφορά των δύο παικτών σε θέματα αντιμετώπισης διαφορετικών τύπων επίθεσης είναι οι Off ball δράσεις, εκεί όπου ο Όσμαν δέχτηκε 1.4 PPP, 1.54 PPS επιτρέποντας ένα πολύ υψηλό eFG%, στο 76.9%. Στην ίδια κατηγορία και διαχειριζόμενος παρόμοιο (λίγο πιο υψηλό) αριθμό κατοχών, ο Γκριγκόνις επέτρεπε 0.765 PPP, 0.87 PPS και 43.3% eFG. Αν και το δείγμα κατοχών είναι σχετικά μικρό, η διαφορά είναι χαώδης και αναδεικνύει με τον πλέον εμφανή τρόπο την αμυντική διάσταση του Γκριγκόνις που στερήθηκε ο Παναθηναϊκός. Πρόσθετα, υπάρχει αρκετές φάσεις, όπου ο Λιθουανός «διάβαζε», αναχαίτιζε και δεν επέτρεπε την πρώτη πάσα στον σουτέρ, που κινούνταν off ball. Ένας σουτέρ, καταλαβαίνει καλύτερα πως λειτουργεί, σκέφτεται και δρα ένας άλλος σούτερ.

Μία ακόμη σημαντική αμυντική επίδραση του Μάριους Γκριγκόνις που έλειψε στον Παναθηναϊκό είναι η αμυντική του ικανότητα στον βασικό χειριστή στο Pick n’ Roll. Εκεί, ο Γκριγκόνις βάση των Advanced Stats ήταν πολύ καλός επιτρέποντας 0.79 PPP, 1 PPS και 50% eFG. Ο Όσμαν δεν ήταν κακός σε αυτή την κατηγορία, αλλά σαφώς δεν ήταν τόσο αποτελεσματικός επιτρέποντας 0.83 PPP, 0.96 PPS και 48.1% eFG. Τώρα δικαίως κάποιος θα αναρωτηθεί, γιατί όμως ο Γκριγκόνις είναι καλύτερος, ενώ δεν έχει ακριβώς πολύ καλύτερα νούμερα; Και η ερώτηση είναι σωστή.

Ας το εξηγήσουμε απλά με την βοήθεια μερικών ακόμη δεδομένων. Ο Μάριους Γκριγκόνις και ο Τσεντί Όσμαν παρουσιάζουν φαινομενικά κοντινά νούμερα στην άμυνα πάνω στον χειριστή της μπάλας (Pick & Roll Ball Handler Defense), όμως αν αναλύσουμε προσεκτικά τα δεδομένα, η διαφορά τους είναι ξεκάθαρη.

Ο Γκριγκόνις αντιμετώπισε φάσεις όπου τα σουτ που εκτελέστηκαν απέναντί του είχαν αναμενόμενη απόδοση 0.92 πόντους ανά σουτ (Expected PPS). Στην πράξη, οι αντίπαλοι σκόραραν 1 πόντο ανά σουτ (PPS) — δηλαδή ελαφρώς καλύτερα από το αναμενόμενο στα σουτ. Ωστόσο, το συνολικό αποτέλεσμα των κατοχών απέναντί του ήταν ιδιαίτερα θετικό: οι αντίπαλοι σημείωσαν μόλις 0.79 πόντους ανά κατοχή (PPP).

Αυτό σημαίνει ότι, παρότι στα εκτελεσμένα σουτ δεν κατάφερε να μειώσει την αποτελεσματικότητα των αντιπάλων, ο Γκριγκόνις επηρέασε σημαντικά την πορεία των κατοχών συνολικά — είτε προκαλώντας λάθη (turnovers), είτε αναγκάζοντας τους αντιπάλους σε κακές τελικές επιλογές ή φάσεις χωρίς εκτέλεση. Με άλλα λόγια, το overall defensive impact του ήταν υψηλό.

Από την άλλη πλευρά, ο Όσμαν επέτρεψε σουτ με χαμηλότερη αναμενόμενη ποιότητα (0.83 Expected PPS), όμως οι αντίπαλοι σκόραραν τελικά 0.96 πόντους ανά σουτ (PPS) και 0.829 πόντους ανά κατοχή (PPP) — επίδοση που δείχνει ότι η άμυνά του δεν μείωσε ιδιαίτερα ούτε την αποδοτικότητα των σουτ, ούτε τη συνολική αποτελεσματικότητα των κατοχών.

Συμπερασματικά, αν και τα βασικά νούμερα (PPP) είναι σχετικά κοντινά, ο Γκριγκόνις κατάφερε να έχει πολύ πιο ουσιαστικό αμυντικό αντίκτυπο στις κατοχές που αντιμετώπισε, περιορίζοντας συνολικά τις επιθέσεις των αντιπάλων του, ενώ ο Όσμαν είχε πιο περιορισμένη επιρροή. Η ανάλυση των advanced stats αναδεικνύει έτσι μία πιο βαθιά εικόνα του αμυντικού performance, πέρα από τα απλά επιφανειακά νούμερα.

Το τελικό συμπέρασμα για την απουσία του Γκριγκόνις και την παρουσία του Όσμαν

Η απουσία του Μάριους Γκριγκόνις αποδείχθηκε καθοριστική και στις δύο πλευρές του παρκέ για τον φετινό Παναθηναϊκό. Ο Λιθουανός swingman προσέφερε μοναδικό συνδυασμό αξιόπιστου spot σουτ, δημιουργίας από το Pick n’ Roll και αμυντικής συνέπειας, στοιχεία που δεν ήταν εύκολο να αναπληρωθούν.

Ο Τζέντι Όσμαν, παρά την τεράστια ποιότητά του και τη διαφορετική του προσέγγιση στο παιχνίδι, έδωσε άλλου τύπου στοιχεία: ενίσχυσε σημαντικά το transition παιχνίδι και την αθλητικότητα στην περιφέρεια, όμως δεν μπόρεσε να καλύψει απόλυτα τις συγκεκριμένες δομικές αγωνιστικές συνεισφορές του Γκριγκόνις, ειδικά στο κομμάτι του σταθερού σουτ, του Pick n’ Roll playmaking και της άμυνας σε απαιτητικές καταστάσεις (off ball actions και PnR χειριστή).

Σε ένα ρόστερ που είχε ανάγκη από shooting και έξυπνο positional defense, η απουσία του Μάριους Γκριγκόνις δημιούργησε ένα εμφανές κενό, το οποίο ο Παναθηναϊκός δεν κατάφερε να καλύψει πλήρως με διαφορετικά εργαλεία. Το advanced προφίλ των δύο παικτών αποτυπώνει αυτή τη διαφορά ξεκάθαρα και δείχνει γιατί η επιστροφή ενός καθαρού 3&D wing με IQ και versatility, όπως ο Γκριγκόνις, μπορεί να αποδειχθεί κομβική για την επόμενη σεζόν.

Το ακόμη πιο ενδιαφέρον είναι ότι η συνύπαρξη των δύο στο ίδιο ρόστερ θα μπορούσε να προσφέρει μία απόλυτα συμπληρωματική δυάδα στην περιφέρεια: με την εκτελεστική και δημιουργική σταθερότητα του Γκριγκόνις και την αθλητικότητα και transition ικανότητα του Όσμαν, ο Παναθηναϊκός θα μπορούσε να έχει στη διάθεσή του ένα σύνολο με εξαιρετική ισορροπία και προσαρμοστικότητα και στις δύο πλευρές του παρκέ.

Σημείωση: Η ανάλυση ατομικής άμυνας μέσω advanced στατιστικών όπως το PPP και το PPS έχει πάντα περιορισμούς. Το αμυντικό σκέλος του παιχνιδιού είναι πολύ πιο σύνθετο και δύσκολο να αναλυθεί αποκλειστικά μέσα από νούμερα. Η αποτελεσματικότητα ενός παίκτη επηρεάζεται άμεσα από τους συμπαίκτες του και τη συνολική αμυντική λειτουργία της ομάδας. Στην περίπτωση του Μάριους Γκριγκόνις, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι τις περισσότερες κατοχές τις έπαιζε μαζί με τους Ματίας Λεσόρ και Κώστα Αντετοκούνμπο, δηλαδή ψηλούς με εξαιρετική αθλητικότητα και rim protection. Αντίθετα, ο Τσεντί Όσμαν αγωνιζόταν κυρίως δίπλα στους Ομέρ Γιούρτσεβεν και Ουένιεν Γκάμπριελ, διαφορετικού τύπου ψηλούς με λιγότερη κάλυψη στο καλάθι και διαφορετικά σωματομετρικά χαρακτηριστικά. Επομένως, τα νούμερα που παρουσιάζονται εδώ δεν μπορούν να οδηγήσουν από μόνα τους σε απόλυτα ασφαλή συμπεράσματα για το αμυντικό impact κάθε παίκτη, αν δεν συνυπολογιστεί και το συνολικό αμυντικό πλαίσιο (πεντάδες, στυλ ομάδας, ρόλος του παίκτη στο αμυντικό σύστημα).

Περισσότερα «πράσινα» νέα μπορείτε να διαβάσετε στο Pickngreen.gr!